Nie wiem gdzie będę w czasie wyborów, jaki kod pocztowy mam podać?
Kod pocztowy jest niezbędny do przydzielenia obserwatora do konkretnego koordynatora. Przy rejestracji proszę wpisać najbardziej prawdopodobny w dniu wyborów kod pocztowy. Jeżeli ten się zmieni, proszę go zmienić po zalogowaniu się na swoim koncie w OKW.info.pl.
Kiedy koordynator skontaktuje się ze mną?
Koordynatorzy będą się kontaktowali przed wyborami, aby przypisać obserwatorów do odpowiednich komisji.
Chcę wziąć udział w szkoleniu. Co mam zrobić?
Czy jeżeli w dniu wyborów będę w Warszawie istnieje możliwość przydzielenia komisji spoza miasta?
Oczywiście tak. Brakuje nam obserwatorów w małych miejscowościach. Jeżeli ktoś z miasta może obserwować wybory poza nim, uzgodni to ze swoim koordynatorem.
Z kim mogę się skontaktować w celu ściślejszej współpracy w moim terenie?
Prosimy o kontakt ze swoim koordynatorem regionalnym. Lista kontaktów znajduje się tutaj: Kontakt do regionalnych koordynatorów
Czy jako obserwator muszę być cały czas w komisji? Zarówno w dzień jak i w nocy?
Nie. Oczywiście sytuacja idealna to taka w której komisji pilnuje kilka osób na zmianę patrząc ciągle na sposób pracy komisji wyborczej. Jeżeli brakuje ludzi, staramy się wysłać do komisji choć jednego obserwatora, najlepiej na liczenie głosów. Wtedy obserwator musi przyjść na przykład na godzinę przed rozpoczęciem liczenia głosów i przebywać w nim do jego zakończenia. Można też przeprowadzić obserwację w ciągu dnia przez kilka godzin.
Gdzie obserwatorzy będą mogli zagłosować, jeśli będą obserwować wybory poza swoim miejscem zamieszkania?
Obserwatorzy mogą:
- Udać się do obwodu głosowania, w którym ujęci są w spisie wyborców;
- Zmienić jednorazowo miejsce głosowania – wniosek w sprawie zmiany miejsca głosowania składa się do 15 maja w urzędzie gminy lub przez internet https://www.gov.pl/web/gov/zmien-miejsce-glosowania . Wniosek składa się w okresie od 44 dnia przed dniem wyborów do 3 dnia przed dniem wyborów (art. 28 k.w.);
- Otrzymać, na wniosek złożony do dowolnie wybranego urzędu gminy, zaświadczenie o prawie do głosowania w miejscu pobytu w dniu wyborów, termin j.w. (art. 32 k.w.);
- W II turze można zmienić miejsce do głosowania między 19 a 29 maja.
Czy mogę głosować w komisji, w której będę obserwatorem?
Tak, przepisy Kodeksu Wyborczego nie wprowadzają zakazu w tym zakresie.
Czy mogę być obserwatorem, jeśli w dniu wyborów będę w innym województwie niż mieszkam?
Tak, ograniczenie dotyczy członków komisji wyborczych.
Co mogę zrobić, jeśli zauważę nieprawidłowości w pracy komisji?
Zapytać przewodniczącego(cą) komisji – czy tak powinno być? Zwykle to wystarcza do naprawy sytuacji.
Nieprawidłowości należy opisać w formularzu obserwacji.
Jeżeli jesteśmy świadkiem przestępstwa, należy je udokumentować i zawiadomić policję.
Na jaką aktywność może sobie pozwolić obserwator? Czy dopuszczalna jest, a jeśli tak to w jakiej formie ingerencji w pracę komisji?
Obserwator społeczny nie może ingerować w prace komisji, a tym bardziej zastępować jej członków. W razie dostrzeżenia problemu może jednak zasugerować rozwiązanie problemu, bez podejmowania działań w tym zakresie.
Czy obserwator ma prawo zwracać uwagę na tzw. głosowanie rodzinne, czyli głosowanie z udziałem innej osoby?
Obserwator społeczny nie może formułować żądań w stosunku do wyborcy, w tym zwracać uwagę na potrzebę zachowania tajności głosowania.
Zgodnie z Konstytucją wybory powinny być tajne, nad czym czuwa Przewodniczący Komisji.
Dla wyborcy tajność głosowania jest przywilejem, z którego może on skorzystać, choć nie ma takiego obowiązku. Oddanie głosu w sposób jawny nie wiąże się dla niego z żadnymi negatywnymi konsekwencjami prawnymi
Co jeśli zauważę, że głosujący zabiera ze sobą kartę do głosowania?
Kart wyborczych nie wolno wynosić z lokalu wyborczego.
Należy powiadomić przewodniczącego OKW.
Zgodnie z art. 497a k.w. „Kto w dniu wyborów wynosi kartę do głosowania poza lokal wyborczy lub taką kartę poza lokalem wyborczym przyjmuje lub posiada, nie będąc do tego uprawnionym, podlega karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2”.
Co zrobić, jeśli jest wątpliwość co do ważności głosu, a decyzję podejmuje jedna lub kilka osób a nie cała komisja?
Kodeks wyborczy wymaga, aby „Czynności obwodowej komisji wyborczej związane z ustalaniem wyników głosowania w obwodzie wykonują wspólnie wszyscy obecni członkowie komisji” (art. 69 § 3a k.w.).
Czy obserwator może nagrywać proces głosowania i pracę komisji?
Obserwatorzy społeczni na obszarze kraju, od momentu sprawdzenia czy urna wyborcza jest pusta przez obwodową komisję wyborczą do podpisania protokołu z głosownia przez obwodową komisję, mają prawo rejestrować wszystkie czynności komisji wyborczych wykorzystując własne urządzenia rejestrujące (np. kamerę, telefon itp.) – art. 42 § 5 k.w.
Czy obserwatorzy będą mieli wynagrodzenie?
Nie.
Do obserwatorów społecznych stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu o mężach zaufania, z wyjątkiem art. 103aa, art. 103b § 1 pkt 3 i 4 oraz art. 103ba.
Dieta dla mężów zaufania ujęta jest w art. 103aa k.w.
Czy do zagranicznych komisjach wyborczych też można zgłosić się jako społeczny obserwator?
Tak, można zostać obserwatorem społecznym za granicą.
Czy można być członkiem komisji i jednocześnie obserwatorem wyborów?
Obserwator społeczny nie może:
– kandydować w wyborach,
– być komisarzem wyborczym,
– pełnomocnikiem wyborczym, pełnomocnikiem finansowym,
– urzędnikiem wyborczym,
– członkiem komisji wyborczej (art. 103c w zw. z art. 103a § 3 k.w.).
Czy mogę się zapisać jako mąż zaufania i równocześnie jako obserwator społeczny w systemie KOD?
Technicznie jest to możliwe, posiada się wtedy dwa konta i otrzymuje się komunikację z dwóch źródeł
W takim przypadku prosimy przy rejestracji w KOD zaznaczyć że wpisze się dane z protokołu jako mąż zaufania/członek komisji.
Czy muszę mieć jakieś zaświadczenie jako obserwator? Kiedy i jak je otrzymam?
Aby zostać dopuszczonym do obserwacji, należy przedstawić przewodniczącemu(ej) komisji zaświadczenie wydane przez KOD.
Dystrybucja zaświadczeń będzie odbywała się głównie przez koordynatorów regionalnych i lokalnych.
Czy mogę sobie wybrać komisję, w której chciałbym być obserwatorem? Kiedy dowiem się, do jakiej komisji mnie przydzielono?
Komisje przydziela koordynator lokalny po uwzględnieniu obsady komisji przez partie polityczne i priorytetu komisji.
Przydział do komisji można uzgodnić ze swoim koordynatorem lokalnym.
Czy mogę w ciągu dnia obserwować kilka komisji, np. dwie w tym samym budynku?
Tak. W 2025 roku wprowadzono możliwość podania obszaru na którym się obserwuje komisje. Jeżeli chce się obserwować wiele komisji, należy poprosić koordynatora o zaświadczenie upoważniające do głosowania na danym obszarze, albo do każdej z komisji należy mieć osobne zaświadczenie.
Gdzie mogę znaleźć materiały szkoleniowe dla obserwatorów i mężów zaufania?
Na stronie https://okw.info.pl/o-projekcie/wybory-prezydenta-rp-2025-materialy/
Na koncie obserwatora w zakładce Dokumenty/materiały szkoleniowe
Czy obserwator społeczny musi zaopatrzyć się w identyfikator?
Identyfikator to kartka papieru, którą można przypiąć agrafką.
Na okw.info.pl (https://okw.info.pl/o-projekcie/wybory-prezydenta-rp-2025-materialy/) jest dostępny plik z wzorem identyfikatora do samodzielnego wydruku i uzupełnienia. O identyfikator można zapytać swojego koordynatora.